Is het Geelse leesbeest een bedreigde soort?
Het gebruik van de openbare bibliotheek staat in Vlaanderen onder druk. Het aantal lezers/ontlenen daalt en dat is voor sommigen zelfs de aanleiding om de vanzelfsprekendheid van onze plaatselijke bibliotheken in vraag te stellen en gemeenten niet langer te verplichten er een in stand te houden. Hoe is de toestand in Geel?
Het aantal bib-leners daalt in Vlaanderen aan een tempo van ca. een half procent per jaar. Het meest recente cijfer is dat van 2015, toen nog net 1 op 5 Vlamingen (21%) klant was in een openbare bib. In steden waarmee Geel vergeleken kan worden, was dat 22,2%, maar in Geel zelf hebben we een grote achterstand op dat peloton. In 2015 was slechts 16% van de Geelse bevolking klant bij de bib op de Werft. Het goede nieuws is dat dit Geelse cijfer níet slinkt, maar bergop gaat, zij het aan een slakkengangetje: twee procent winst op zes jaar.
Om een aantal (historische en andere) redenen heeft de Geelse bib nooit echt een groot publiek gevonden, maar het verband met een tweede fenomeen is toch wel opvallend. In de leeftijdscategorie -15 jaar heeft de bibliotheek namelijk een gevoelig kleiner bereik dan vergelijkbare steden. In Geel is slechts één op drie jongeren (33,1%) lid van de bib, terwijl er dat in vergelijkbare steden 42,3% zijn. Toch is dit de leeftijdscategorie waarvan men zegt dat jong geleerd oud gedaan is.
Eén ding heeft de Geelse bib voor op de andere in Vlaanderen. Het aantal frequente bezoekers ligt met 16% exact op het Vlaamse niveau, maar Geel telt meer ‘mensen van nu-en-dan’: 36% tegen 32%. Daardoor ligt het aantal Gelenaars die nooit naar de bib gaan (47%) ook lager dan het gemiddelde in Vlaanderen (52%). Conclusie: de Geelse bib wordt relatief veel bezocht, maar veel te weinig mensen nemen er boeken mee.