Het GRUP Kleine Nete: wat gebeurt er in Geel?

Het GRUP Kleine Nete: wat gebeurt er in Geel?

Zopas stelde de provincie Antwerpen een Gewesteliijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan op voor de Kleine Nete, die de noordgrens van Geel vormt. Daardoor is dit GRUP dus ook van toepassing op een stukje Geel. Geert Jacobs, Gecorolid voor de Brugpartij, ging naar een infosessie, kroop in het dossier en bezorgde een overzicht van wat dit GRUP voor Geel betekent.

Het plan heeft twee grote doelstellingen: het behoud van het agrarisch gebied en het vrijwaren van het onbebouwd karakter van de overstromingsgevoelige delen van de vallei van de Kleine Nete.

  • Rond de bestaande landbouwbedrijven wordt voldoende ruimte gelaten voor eventuele uitbreidingen.
  • • Ter hoogte van de kruising met de Kleine Nete is een hermeanderingsproject als natuurcompensatie in uitvoering.
  • Bossen in het noorden, die in niet‐groene bestemmingen liggen, worden herbestemd naar bosgebied in functie van het behoud van bos.
  • Langs de Kleine Nete wordt een actief overstromingsgebied gerealiseerd door een beperkte dijkverplaatsing in het landbouwgebied. Daarvoor werd al een omgevingsvergunning verleend.
  • Voor de Ark van Noë (recreatiedomein) maakte de gemeente Kasterlee een gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan. De niet‐gebruikte zones van de openbare nutszone rond het Masereelcentrum worden herbestemd naar bosgebied en landbouwgebied.

Het voorgenomen plan voorziet volgende bestemmingen:

  • Gebied voor waterberging (de Zegge)
  • Agrarisch gebied, bouwvrij agrarisch gebied en agrarisch gebied (Netevallei Olen‐Kasterlee‐Geel)
  • Bosgebieden (Goor)
  • Natuurgebied met overdruk grote eenheid natuur (Zaarden/Lange Aard (rivierherstel Kleine Nete onder N19g))

De Zegge – Mosselgoren: twee robuuste(re) natuurkernen

Het plan voor deze zone tussen de boerderijen en het kanaal Bocholt-Herentals (en Neerhelst) is gericht op het behoud en het versterken van de natuurwaarden van het habitatrichtlijngebied en de landschaps‐ en erfgoedwaarden. De natuurrreservaten De Zegge en Mosselgoren worden ingebed in twee robuuste natuurkernen die bestemd worden als ‘natuurgebied met overdruk grote eenheid natuur’.

Voor de Zegge worden de ‘agrarische gebieden met ecologisch belang’ die nu al opgenomen zijn binnen de afbakening van het Vlaamse Ecologisch Netwerk herbestemd naar natuurgebied. Er komt ook een beperkte uitbreiding om tot een ruimtelijk aaneengesloten en robuuster geheel te komen.

Voor de Mosselgoren wordt de natuurbestemming uitgebreid tot een aangesloten kern die het volledige habitatrichtlijngebied ten noorden van het kanaal omvat. Grote delen van dit gebied zijn in eigendom van het Agentschap voor Natuur en Bos. Het gaat vooral om biologisch (zeer) waardevolle graslandgebieden langs de Mosselgorenloop en de Larumse Loop die slechts in zeer beperkte mate geregistreerd zijn voor landbouwgebruik. Er liggen geen landbouwbedrijven in dit gebied.
Het agrarisch gebied ten zuiden van de Zegge – dat in vergelijking met de vallei van de Kleine Nete relatief gespaard bleef van grootschalige landbouwontwikkeling – wordt gedifferentieerd als ‘agrarisch gebied met overdruk natuurverweving’ en vormt een overgangs‐ en bufferzone rond en tussen de twee natuurkernen. De traditionele kleinschaligheid van het Kempisch landschap bleef er min of meer behouden. Houtkanten, bomenrijen, graslanden en typische kleine Kempische hoeves bepalen het beeld. Het behoud en het versterken van het mozaïeklandschap met veel lijnvormige, kleine landschapselementen staat voorop. De kavel rond de bestaande landbouwbedrijven in dit gebied wordt uitgesloten uit het natuurverwevingsgebied.

Langs het kanaal Bocholt‐Herentals wordt een zone met bestemming ‘gemengd openruimtegebied’ voorzien in functie van het versterken van het kanaal als lijnvormige groenstructuur. De landschappelijke uitstraling, ecologische verbindingsfunctie en mogelijkheden voor zacht recreatief medegebruik van het kanaal Bocholt‐Herentals moeten volgens de ruimtelijke visie behouden worden en waar mogelijk versterkt. Binnen deze groene strook kunnen dan ook een aantal recreatieve voorzieningen gerelateerd aan het kanaal ingebed worden.

Het gebied ten westen van de straat Gebeunt, dat aansluit bij de Mosselgoren, wordt o.w.v. de aanwezige biologische waarden mee opgenomen binnen dit gemengd openruimtegebied.

De site rond de beschermde windmolen Molen van ’t Veld wordt opgenomen als ‘gemengd openruimtegebied met cultuurhistorische waarde’. Het vastgesteld landschapsatlasrelict zal in het ruimtelijk uitvoeringsplan aangeduid worden als erfgoedlandschap (in overdruk).

Aanvullend worden ook de overige delen van het habitatrichtlijngebeid ten zuiden van het kanaal toegevoegd aan het plan. Delen van dit habitatrichtlijngebied zijn in beheer als natuurreservaat (Neerhelst‐De Botten). Dit overstromingsgevoelig deel van het habitatrichtlijngebied wordt opgenomen als natuurgebied.

De aangrenzende landbouwgebieden die grotendeels ook binnen habitatrichtlijngebied liggen (Larumse Heide, Bottenhoef) worden gedifferentieerd als agrarisch gebied met overdruk natuurverweving.

Het plan voorziet dus de volgende bestemmingen:

  • Natuurgebied met overdruk grote eenheid natuur (de Zegge)
  • Natuurgebied met overdruk grote eenheid natuur (Mosselgoren)
  • Natuurgebied met overdruk grote eenheid natuur (Neerhelst‐De Botten)
  • Agrarisch gebied met overdruk natuurverweving verbinding (De Zegge‐Mosselgoren)
  • Agrarisch gebied met overdruk natuurverweving (Larumse Heide en Bottenhoef)
  • Gemengd openruimtegebied met cultuurhistorische waarde (de site rond de Molen van ’t Veld)
  • Gemengd openruimtegebied (langs kanaal Bocholt‐Herentals)
  • Overdruk erfgoedlandschap en eventueel aanduiding van specifieke punt‐, lijn‐ of vlakvormige erfgoedelementen in overdruk (verder uit te werken in het voorontwerp RUP)

Rond de bestaande landbouwbedrijven wordt voldoende ruimte gelaten voor eventuele uitbreidingen, maar een aantal agrarische gebieden worden ook herbestemd naar bouwvrij agrarisch gebied. Daardoor worden bij zowat alle boerderijen in de Zegge de bouwmogelijkheden beperkt tot de zone rond de bestaande gebouwen.

In de gebieden rond het reservaat De Zegge wordt minder ontwikkeling mogelijk. In gebieden aan het kanaal “achter Den Thijs”, volgens het GRUP, komt een “gemengd open-ruimtegebied” waar volgens het GRUP “meer en minder ontwikkeling mogelijk” is. Wat dit inhoudt, is (nog) niet duidelijk.

Op het eerste gezicht is dit GRUP een degelijke poging om de natuurwaarden en de landbouwfunctie van het betrokken landschap toekomstgericht met mekaar te verzoenen en zelfs in hun waarde te versterken.

Nuttige links

De beslissing van de Vlaamse regering:

https://www.vlaanderen.be/vlaamse-regering/beslissingenvlaamseregering?search=Kleine+Nete&publication_date=pick&publication_date_1%5Bmin%5D%5Bdate%5D=15-03-2019&publication_date_1%5Bmax%5D%5Bdate%5D=15-03-2019&competence=&delivery_channel=&delivery_channel_1=&=Zoek

Het waarom van dit plan:

https://www.vlaanderen.be/nbwa-news-message-document/document/0901355780273975

De gedetailleerde kaart (uitgebreid, dus laadt traag!):

https://www.vlaanderen.be/nbwa-news-message-document/document/0901355780273977

Het GRUP zelf:

https://www.vlaanderen.be/nbwa-news-message-document/document/0901355780273976

(gj)